Nhiễm trùng tụ cầu vàng: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Theo thống kê, 20% dân số sẽ hầu như luôn bị nhiễm trùng do tụ cầu vàng, 60% dân số sẽ bị nhiễm khuẩn, và 20% khác gần như không bao giờ bị nhiễm trùng này. Vậy nhiễm trùng do tụ cầu vàng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị ra sao? Hãy cùng đọc tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Tụ cầu vàng là gì?

Tụ cầu vàng có tên khoa học là Staphylococcus aureus (MRSA)  là một loại vi khuẩn được tìm thấy trên da người, ở mũi, nách, háng và các khu vực khác. Tụ cầu vàng có thể kháng được hầu hết các loại kháng sinh, là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm trùng da và mô mềm, chẳng hạn như áp xe, mụn nhọt, mụn nhọt và viêm mô tế bào (đỏ, sưng, đau, ấm da). Vi trùng này cũng có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng hơn như viêm phổi, nhiễm trùng máu, viêm nội tâm mạc (nhiễm trùng lớp lót bên trong của buồng tim và van tim), và nhiễm trùng xương và khớp.

Nhiễm trùng tụ cầu vàng thường liên quan đến các thủ tục hoặc thiết bị xâm lấn, như phẫu thuật, ống tiêm tĩnh mạch hoặc khớp nhân tạo. Vì vậy khoảng 20% dân số là vật mang lâu dài của tụ cầu vàng và tỉ lệ có thể lên tới 80% đối với những người làm việc ở các cơ sở y tế, những người sử dụng kim tiêm thường xuyên (như người bị tiểu đường), bệnh nhân nằm viện và những người có hệ miễn dịch suy yếu).

Nguyên nhân bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

• Các vi khuẩn chúng xâm nhập vào cơ thể thông qua vết cắt hoặc vết thương khác. Trên 1 số đối tượng đặc biệt như hệ miễn dịch suy giảm, nằm viện lâu ngày,… tụ cầu vàng từ ngoài da xâm nhập và bên trong cơ thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng tại một số bộ phận gây ra nhiều hệ lụy và điều trị khó khăn do tụ cầu vàng kháng nhiều loại kháng sinh.
• Những vi khuẩn này cũng có thể được truyền từ người sang người khác. Do vi khuẩn tụ cầu rất khỏe mạnh, chúng có thể sống trên các vật dụng như gối hoặc khăn đủ lâu để lây qua người kế tiếp chạm vào chúng và có thể tồn tại trong môi trường nhiệt độ cao.

Triệu chứng bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nhiễm khuẩn tụ cầu rất khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. Bao gồm:

• Viêm mô tế bào, nhọt da, áp xe: sưng nóng đỏ đau vùng da bị viêm ( viêm mô tế bào) hoặc kèm theo có ổ mủ ( nhọt, áp xe)
• Viêm phổi, tràn mủ màng phổi: thâm nhiễm phổi 2 bên dạng đốm, có bóng khí, diễn tiến nhanh hay kèm mủ màng phổi
• Viêm khớp, viêm xương khớp: sưng nóng đỏ đau phía trên xương viêm, khớp kèm giới hạn vận động

• Viêm nội tâm mạc, tràn mủ màng tim: bệnh nhân có bệnh tim trước, sốt cao kéo dài, sùi van tim.
• Nhiễm trùng huyết: bệnh cảnh lâm sàng nhiễm trùng huyết trên bệnh nhân có nhọt da, viêm xương, viêm phổi có bóng khí.
• Ngộ độc thức ăn do tụ cầu: ủ bệnh 1-6h, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy
• Hội chứng bong da: thường gặp ở trẻ sơ sinh, khởi phát nhiễm khuẩn da tại chỗ sau đó phát ban, xuất hiện các bóng nước vỡ ra để lại lớp da ửng đỏ, lớp da tróc khi kéo nhẹ.
• Hội chứng sốc độc tố: sốt cao, nhiễm độc, tụt huyết áp.

Khi nào đi khám bác sĩ?

Hãy nhờ đến sự trợ giúp của bác sĩ nếu gặp phải các trường hợp như sau:

• Một vùng da đỏ, bị kích thích hoặc đau
• Có mủ
• Sốt cao
• Nhiễm trùng da đang được truyền từ người này sang người khác
• Hai hoặc nhiều thành viên gia đình bị nhiễm trùng da cùng một lúc

Đối tượng nguy cơ bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

Bất cứ ai cũng có thể bị nhiễm trùng do tụ cầu vàng, mặc dù một số nhóm người có nguy cơ cao hơn, bao gồm trẻ sơ sinh, phụ nữ cho con bú, những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, ung thư, bệnh mạch máu, bệnh chàm, bệnh phổi, những người tiêm thuốc, người tiêm chích ma túy, những người bị thương hoặc rối loạn da, ống thông tĩnh mạch, vết mổ và những người có hệ miễn dịch yếu do bệnh hoặc do thuốc ức chế miễn dịch.

Tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe, nguy cơ nhiễm tụ cầu khuẩn nghiêm trọng cao hơn vì nhiều bệnh nhân bị suy yếu hệ thống miễn dịch hoặc đã trải qua các thủ tục. Trong chăm sóc sức khỏe, nguy cơ nhiễm tụ cầu khuẩn nghiêm trọng cao hơn đối với bệnh nhân ở các đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU), bệnh nhân đã trải qua một số loại phẫu thuật và bệnh nhân có thiết bị y tế được đưa vào cơ thể.

Phòng ngừa bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

Phòng ngừa nhiễm trùng S. aureus vẫn còn nhiều thách thức. Mặc dù có nhiều nỗ lực, việc tiêm vắc-xin định kỳ cho nhiễm trùng S. aureus vẫn khó nắm bắt. Do đó, các nỗ lực chủ yếu dựa vào các phương pháp kiểm soát nhiễm trùng như quy trình khử nhiễm bệnh viện, kỹ thuật rửa tay và hướng dẫn phòng ngừa lây truyền MRSA. Thuốc chống vi trùng tại chỗ như mupirocin có thể được sử dụng để loại bỏ sự xâm lấn mũi ở một số người mang mũi. Tuy nhiên, việc sử dụng đang gây tranh cãi.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

• Dựa vào triệu chứng: có ổ nhiễm trùng ngoài da và các triệu chứng lâm sàng: nhiễm trùng da và mô mềm: áp xe, mụn nhọt, mụn nhọt và viêm mô tế bào (đỏ, sưng, đau, ấm da)
• Dựa vào yếu tố dịch tễ, các đối tượng đặc biệt có nguy cơ cao: người làm việc ở các cơ sở y tế, những người sử dụng kim tiêm thường xuyên (như người bị bệnh tiểu đường), bệnh nhân nằm viện và những người có hệ miễn dịch kém.
• Các xét nghiệm máu biểu hiện của phản ứng viêm hệ thống
• Cấy dịch tìm vi khuẩn: kiểm tra một mẫu mô hoặc dịch tiết mũi để tìm dấu hiệu của vi khuẩn kháng thuốc. Mẫu được đặt trong đĩa dinh dưỡng khuyến khích sự phát triển của vi khuẩn.

Các biện pháp điều trị bệnh Nhiễm trùng do tụ cầu vàng

Điều trị nhiễm khuẩn tụ cầu có thể bao gồm:

• Kháng sinh: Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm để xác định loại vi khuẩn tụ cầu phía sau nhiễm trùng của bạn và để giúp chọn loại kháng sinh sẽ hoạt động tốt nhất. Thuốc kháng sinh thường được kê đơn để điều trị nhiễm trùng do tụ cầu vàng bao gồm một số cephalosporin nhất định như cefazolin; nafcillin hoặc oxacillin; vancomycin; daptomycin (Cubicin); telavancin (Vibativ); hoặc linezolid (Zyvox).

Nếu bạn được cho uống thuốc kháng sinh đường uống, hãy nhớ uống đầy đủ tất cả các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Hỏi ý kiến bác sĩ của bạn về những dấu hiệu và triệu chứng bạn nên theo dõi có thể cho thấy nhiễm trùng của bạn đang xấu đi.

• Rạch vết thương: Nếu bạn bị nhiễm trùng da, bác sĩ có thể sẽ rạch vào vết loét để dẫn lưu chất lỏng ở đó.

• Loại bỏ thiết bị là nguy cơ gây nhiễm khuẩn. Nếu nhiễm trùng của bạn liên quan đến một thiết bị hoặc bộ phận giả, cần nhanh chóng loại bỏ thiết bị. Đối với một số thiết bị, loại bỏ có thể cần phẫu thuật.

Nhiễm trùng tụ cầu vàng là một căn bệnh phổ biến trong cộng đồng và hoàn toàn có thể chữa trị được. Tuy nhiên chúng ta cần nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh chung và cá nhân để đảm bảo được một môi trường sống an toàn. Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về căn bệnh này.